Ποιὰ μυστήρια ἐνεργεῖ ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μὲ ὅσα τελοῦνται κατὰ τὴν ἁγία σύναξη*
Μετάφραση: Ἰγνατίου Σακαλῆ
Κατὰ τὴν πρώτη εἴσοδο δηλώνεται ἡ ἀποβολὴ τῆς ἀπιστίας, ἡ αὔξηση τῆς πίστης, ἡ ἐλάττωση τῆς κακίας, ἡ πρόοδος τῆς ἀρετῆς, ἡ ἐξαφάνιση τῆς ἄγνοιας, ἡ προσθήκη τῆς γνώσης.
Μὲ τὴν ἀκρόαση τῶν θείων λόγων δηλώνονται οἱ μόνιμες κι ἀμετάθετες ἕξεις καὶ διαθέσεις τῆς πίστης, ποὺ εἴπαμε, καὶ τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς γνώσης, ἐνῶ μὲ τοὺς θείους ὕμνους ποὺ ἀκολουθοῦν, ἡ θεληματικὴ συγκατάθεση τῆς ψυχῆς πρὸς τὶς ἀρετές, καὶ ἡ πνευματικὴ γλυκύτητα κι εὐχαρίστηση ποὺ δοκιμάζει ἀπ’ αὐτές.
Μὲ τὴν ἱερὴ ἔπειτα ἀνάγνωση τοῦ ἁγίου Εὐαγγελίου δηλώνεται ἡ συντέλεια τοῦ γήινου φρονήματος, σὰν νὰ ἦταν ἡ συντέλεια τοῦ αἰσθητοῦ κόσμου.
Μὲ τὸ κλείσιμο τῶν θυρῶν** δείχνεται ἡ ἐπιθυμητὴ μετάβαση καὶ μετατόπιση τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὸ φθαρτὸ κόσμο τοῦτο στὸ νοητό. Κλείνοντας τὶς αἰσθήσεις, σὰν νὰ ἦσαν πόρτες, τὶς καθαρίζει ἀπὸ τὰ εἴδωλα τῆς ἁμαρτίας.
Μὲ τὴν εἴσοδο τῶν ἁγίων μυστηρίων, δηλώνεται ἡ τελειότερη καὶ πνευματικώτερη καὶ νέα διδασκαλία καὶ γνώση, σχετικὰ μὲ τὴν οἰκονομία τοῦ Θεοῦ γιὰ χάρη μας. Μὲ τὸ θεῖο ἀσπασμό, ἡ ταυτὸτητα ὅλων μὲ ὅλους καὶ πρῶτα τοῦ καθενὸς μὲ τὸν ἑαυτό του καὶ τὸ Θεό, ταυτότητα κατωχυρωμένη μὲ ὁμόνοια, μὲ ὁμοφροσύνη καὶ ἀγάπη.
Μὲ τὴν ὁμολογία τοῦ συμβόλου τῆς πίστεως, ἡ κατάλληλη εὐχαριστία μας γιὰ τοὺς ἀνέλπιστους τρόπους τῆς σωτηρίας μας. Μὲ τὸ Τρισάγιο, ἡ ἕνωση καὶ ἰσοτιμία μας μὲ τοὺς ἁγίους ἀγγέλους καὶ ἡ ἀκατάπαυστη, ἁρμονικὴ μελωδικότητα τῆς δοξολογίας τοῦ Θεοῦ.
Μὲ τὴν προσευχή, κατὰ τὴν ὁποία γινόμαστε ἄξιοι νὰ καλοῦμε Πατέρα τὸ Θεό, ἡ γνησιώτατη υἱοθεσία μὲ τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Μὲ τὸ «Εἷς Ἅγιος» καὶ τὰ ὑπόλοιπα, ἡ χάρη καὶ ἡ οἰκειότητα, πού μας ἑνοποιεῖ μὲ τὸ Θεό.
Μὲ τὴν ἁγία μετάληψη τῶν ἀχράντων καὶ ζωοποιῶν μυστηρίων, ἡ δυνατὴ νὰ πραγματοποιηθῆ ἑνότητα καὶ ταυτότητα μ’ ἐκεῖνον κατὰ συμμετοχὴ ἀπὸ ὁμοιότητα• ἐξαιτίας της ἀξιώνεται ὁ ἄνθρωπος, νὰ γίνη ἀπὸ ἄνθρωπος θεός.
* Θεία Λειτουργία
** Ὕστερα ἀπὸ τὴν ἀνάγνωση τοῦ ἀποστολικοῦ καὶ εὐαγγελικοῦ ἀναγνώσματος ἀναχωροῦσαν οἱ κατηχούμενοι κι ἔκλειναν οἱ πόρτες.
Πρωτότυπο κείμενο:
Κατά μέν πρώτην εἴσοδον ἀπιστίας ἀποβολήν, πίστεως αὔξησιν, κακίας μείωσιν, ἀρετῆς ἐπίδοσιν, ἀγνοίας ἀφανισμόν, γνώσεως προσθήκην. Διά δέ τῆς ἀκροάσεως τῶν θείων λογίων, τάς τῶν εἰρημένων τούτων, πίστεώς φημι καί ἀρετῆς καί γνώσεως, παγίας καί ἀμεταθέτους ἕξεις τε καί διαθέσεις.
Διά δέ τῶν ἐπί τούτοις θείων ᾀσμάτων, τήν πρός τάς ἀρετάς τῆς ψυχῆς ἑκούσιον συγκατάθεσιν, καί τήν ἐπ᾿ αὐταῖς ἐγγινομένην αὐτῇ νοεράν ἡδονήν καί τερπνότητα. Διά δέ τῆς ἱερᾶς ἀναγνώσεως τοῦ ἁγίου Εὐαγγελίου, τήν τοῦ χοϊκοῦ φρονήματος, ὥσπερ αἰσυητοῦ κόσμου, συντέλειαν.
Διά δέ τῆς μετά ταῦτα τῶν θυρῶν κλείσεως, τήν κατά διάθεσιν ἀπό τούτου τοῦ φθαρτοῦ κόσμου πρός τόν νοητόν κόσμον μετάβασιν τῆς ψυχῆς καί μετάθεσιν· δι᾿ ἧς τάς αἰσθήσεις, θυρῶν δίκην, μύσασα, τῶν καθ᾿ ἁμαρτίαν εἰδώλων καθαράς ἀπεργάζεται.
Διά δέ τῆς εἰσόδου τῶν ἁγίων μυστηρίων, τήν τελειωτέραν καί μυστικωτέραν καί καινήν περί τήν εἰς ἡμᾶς οἰκονομίαν τοῦ Θεοῦ διδασκαλίαν καί γνῶσιν. Διά δέ τοῦ θείου ἀσπασμοῦ, τήν πάντων πρός πάντας καί πρός ἑαυτόν ἑκάστου πρότερον καί τόν Θεόν, ὁμονοίας καί ὁμογνωμοσύνης καί ἀγάπης ταυτότητα.
Διά δέ τῆς τοῦ συμβόλου τῆ ς πίστεως ὁμολογίας, τήν ἐπί τοῖς παραδόξοις τρόποις τῆς σωτηρίας ἡμῶν πρόσφορον εὐχαριστίαν. Διά δέ τοῦ Τρισαγίου, τήν πρός τούς ἁγίους ἀγγέλους ἕνωσίν τε καί ἰσοτιμίαν, καί τήν ἄπαυστον τῆς ἁγιαστικῆς δοξολογίας τοῦ θεοῦ σύμφωνον εὐτονίαν.
Διά δέ τῆς προσευχῆς, δι᾿ ἧς Πατέρα καλεῖν τόν Θεόν ἀξιούμεθα, τήν ἐν χάριτι τοῦ ἁγίου Πνεύματος ἀληθεστάτην υἱοθεσίαν. Διά δέ τοῦ, Εἷς Ἅγιος, καί τῶν ἑξῆς, τήν πρός αὐτόν τόν Θεόν ἑνοποιόν χάριν καί οἰκειότητα.
Διά δέ τῆς ἁγίας μεταλήψεως τῶν ἀχράντων καί ζωοποιῶν μυστηρίων, τήν πρός αὐτόν κατά μέθεξιν ἐνδεχομένην δι᾿ ὁμοιότητος κοινωνίαν τε καί ταυτότητα· δι᾿ ἧς γενέσθαι θεός ἐξ ἀνθρώπου καταξιοῦται ὁ ἄνθρωπος.