Οἱ δύο κύριες ὁδοὶ τῆς Βαλκανικῆς Χερσονήσου κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ρωμαϊκῶν καὶ τῶν βυζαντινῶν χρόνων ἦταν ἡ Ἐγνατία (Via Egnatia) καὶ ἡ Διαγώνια (Via Diagonalis) Ὁδός.
Ἡ Ἐγνατία Ὁδὸς ξεκινοῦσε ἀπὸ τὴν Ἐπίδαμνο (Δυρράχιο) καὶ προχωροῦσε, ἔχοντας τοὺς ἑξῆς μεγάλους σταθμούς: Λυχνὶς (Ὀχρίδα), Πέλλα, Θεσσαλονίκη, Ἀμφίπολις, ἡ Τόπ(ε)ιρος (κοντὰ στοὺς σημερινοὺς Τοξότες), Μοσυνούπολις (λίγο πρὶν τὴ σημερινὴ Κομοτηνή), Τραϊανούπολις (δώδεκα χιλιόμετρα βορειοδυτικά τῆς σημερινῆς Ἀλεξανδρούπολης) καὶ Κωνσταντινούπολις.
Ἡ Διαγώνιος Ὁδὸς ξεκινοῦσε ἀπὸ τὸ Singidunum (σημερινὸ Βελιγράδι ) καὶ μέσω τῆς Naissus (σημερινὴ Nis), τῆς Serdica (σημερινὴ Σόφια), τῆς Φιλιππούπολης (σημερινὸ Plovdiv), τῆς Ἀδριανούπολης (σημερινὴ Edirne) ἔφτανε στὴν Κωνσταντινούπολη.
Ἡ Διαγώνιος Ὁδὸς μὲ τὴν Ἐγνατία Ὁδὸς συνδέονταν μεταξύ τους μὲ κάθετες ὁδούς. Οἱ κύριες ἀπὸ αὐτὲς ἦταν κατὰ μῆκος τῶν μεγάλων ποταμῶν. Ἔτσι, κατὰ μῆκος τοῦ ποταμοῦ Ἀξιοῦ ἦταν ἡ ὁδὸς ποὺ ξεκινοῦσε ἀπὸ τὴ Naissus (σημερινὴ Nis) καὶ κατευθυνόταν πρὸς τὴ Θεσσαλονίκη. Κατὰ μῆκος τοῦ ποταμοῦ Στρυμόνα ἦταν ἡ ὁδὸς ποὺ ξεκινοῦσε ἀπὸ τὴ Serdica (σημερινὴ Σόφια ) κι ἔφτανε στὴν Ἀμφίπολη.
Ὑπῆρχε καὶ μία ἄλλη ὁδός, ἡ ὁποία ξεκινοῦσε ἀπὸ τὴν Φιλιππούπολη (σημερινὸ Plovdiv) καὶ ἀφοῦ περνοῦσε πάνω ἀπὸ τὴν ὀροσειρὰ τῆς Ροδόπης συναντοῦσε τὸν Νέστο, στὸ σημεῖο ποὺ βρίσκεται σήμερα τὸ Παρανέστι. Ἀπὸ ἐκεῖ προχωροῦσε κατὰ μῆκος τοῦ ποταμοῦ κι ἔφτανε στὴν πόλη Τόπειρος (κοντὰ στοὺς σημερινοὺς Τοξότες τῆς Ξάνθης), ἡ ὁποία ἀποτελοῦσε σταθμὸ τῆς Ἐγνατίας Ὁδοῦ.
Ἡ ὁδὸς αὐτὴ περιγράφεται λεπτομερῶς στὸ ἄρθρο τοῦ ἀρχαιολόγου Mitko Madzharov μὲ τὸν τίτλο «Ἡ περιοχὴ τῆς Μέσης Ροδόπης στὸ σύστημα τοῦ ρωμαϊκοῦ ὁδικοῦ δικτύου» («Среднородопската област в системата на римската пътна мрежа»), ἀπὸ τὸ ὁποῖο ἀντλήθηκαν οἱ σχετικὲς πληροφορίες τῆς παρούσης ἀνάρτησης. Τὸ ἄρθρο περιέχεται στὸν συλλογικὸ τόμο «Θρακικὴ καὶ Βυζαντινὴ Πολιτιστικὴ Κληρονομιὰ στὴ Ροδόπη καὶ στὴν ἀκτὴ τοῦ Βορείου Αἰγαίου» (Smolyan, 2013), ὁ ὁποῖος εἶναι διαθέσιμος σὲ τρεῖς γλῶσσες (βουλγαρικά, ἀγγλικὰ καὶ ἑλληνικὰ). Τὰ ἄρθρα του ἀποτελοῦν ἀπολογισμὸ τοῦ ἔργου THRABYZHE, ποὺ χρηματοδοτήθηκε ἀπὸ τὸ «Πρόγραμμα Εὐρωπαϊκῆς Ἐδαφικῆς Συνεργασίας Ἑλλάδα – Βουλγαρία 2007 – 2013». Τὸ περιεχόμενό τους παρουσιάζει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιὰ τὴν κατανόηση τῆς ἱστορίας στὴν ὀροσειρὰ τῆς Ροδόπης καὶ θὰ ἀποτελέσει θέμα καὶ ἄλλων ἐδῶ ἀναρτήσεων.